“Thu nhỏ” kiến thức
Có lẽ bạn đã từng lắc đầu ngao ngán trước những trang sách dày đặc những chữ là chữ. Bạn yên tâm những trang sách, chương sách, thậm chí cuốn sách sẽ được thu nhỏ lại bằng “nắm tay” khi bạn biết chắt lọc những thông tin cốt lõi bằng những từ khóa và thể hiện nó trên bản đồ tư duy.
Thực nghiệm trên văn bản cho thấy nhiều câu dài ngoằng nhưng chỉ có vài từ chứa đựng thông tin. Số từ còn lại bạn không cần để tâm bởi nó thuộc loại những từ chêm xen đưa đẩy, quán ngữ mà thôi. Chúng sẽ “tự giác” xuất hiện khi bạn cần tạo câu để triển khai từ khóa.
Bản đồ tư duy bắt đầu từ chủ đề được viết giữa trang giấy. Từ đây, những nhánh chính với từ khóa tỏa ra bắt đầu từ phía trên, bên phải và lần lượt xoay theo chiều kim đồng hồ. Mỗi nhánh chính mọc ra những nhánh phụ, cũng ghi những từ khóa do nhánh chính gợi ra. Số lượng nhánh chính và phụ ít hay nhiều phụ thuộc vào nội dung của vấn đề cần thể hiện.
Các nhánh trên bản đồ nên được thể hiện bằng những màu khác nhau. Cạnh từ khóa có thể vẽ những hình ảnh vui tươi, ngộ nghĩnh để làm cho bản đồ “bắt mắt” hơn.
Tấm bản đồ tư duy “nhỏ xíu” này sẽ là công cụ giúp học sinh ôn thi các môn một cách có hệ thống và hiệu quả. Những từ khóa ở các nhánh chính, nhánh phụ sẽ được bán cầu não trái ghi nhận dễ dàng nhờ các ý tưởng liên kết một cách chặt chẽ. Ngoài ra, màu sắc tươi tắn và hình vẽ vui nhộn minh họa cho từ khóa trên những nhánh ấy sẽ được bán cầu não phải lưu giữ, giúp bộ não làm việc nhịp nhàng và đồng bộ. Không để bán cầu não trái (thiên về khoa học) làm việc còn bán cầu não phải (thiên về nghệ thuật) thì cứ ngủ yên.
Bộ khung của vấn đề
Bạn sẽ hỏi, với mấy từ “lơ thơ” và vài hình vẽ “giỡn chơi” trong đầu thì làm được gì trong phòng thi? Xin thưa, nó lợi hại lắm đấy. Theo quy luật của hoạt động nhận thức được lập trình trong bản đồ tư duy, “đường đi” của ngôn ngữ sẽ không bị nghẽn. Bạn sẽ ngạc nhiên khi chỉ với vài từ khóa được bộ nhớ đưa ra, ý tưởng sẽ được hình thành và ngôn ngữ xuất hiện một cách dồi dào để diễn đạt ý tưởng ấy. Có thể hình dung rằng bản đồ tư duy là bộ khung của vấn đề, bạn chỉ việc dùng ngôn ngữ “đắp” vào để bộ khung trở thành “ngôi nhà” văn bản hoàn chỉnh.
Khả năng vẽ kém có thể là trở ngại cho bạn khi lập bản đồ tư duy. Hãy yên tâm, vẽ không đẹp là chuyện nhỏ. Có khi những hình vẽ vô lý và xấu… như ma sẽ giúp bạn nhớ lâu một vấn đề nào đó. Bản đồ tư duy còn có khả năng cho bạn cái nhìn ở cấp độ “vĩ mô” của văn bản. Những nhánh chính, nhánh phụ sẽ tự động cấu trúc các đoạn văn để hình thành một văn bản hoàn chỉnh.